De laatste weken hebben we hem veelvuldig om ons heen gehoord: de vraag naar het waarom. Waarom heeft iets kunnen gebeuren? Maar ook: wie is de ware schuldige? Had het anders kunnen lopen. Men kijkt naar de actualiteiten – het overlijden van Van der Laan, de moord op Anne – maar ook bij wat minder prominent in het nieuws zijnde gebeurtenissen. Het medeleven was overweldigend, zelfs massaal te noemen. De meewoede zo mogelijk nog groter. En als men iets wil verklaren, het waarom wil achterhalen, worden alternatieve scenario’s uitgedacht. Scenario’s waarbij het allemaal anders gelopen zou zijn. Scenario’s die tot uiting komen in de vraag ‘Wat als…?’
Wat als?
Wat als die beoordelingsfout niet gemaakt was. Wat als bewindvoerders een andere keuze gemaakt hadden. Wat als ‘ons rechtssysteem’ anders, beter, feilloos was geweest. Wat als Eberhard niet gerookt had als een ketter. Wat als dat aangespoelde vluchtelingenjongetje nog had geleefd. Wat als men in de middeleeuwen al die duizenden kruidenvrouwtjes niet als heksen had verbrand, maar als godinnen had aanbeden. Wat als – zoals in Stephen Fry’s boek ‘Making Hystory’ – Hitlers vader onvruchtbaar was geweest. Wat als. Maar ‘wat als’ is slechts alles, wat níét gebeurd is. En niet meer dan dat. Of toch?
bron: pixabay.com
Second Life
Er bestaat een hypothese in de theoretische fysica. Een theorie over tijdreizen. Die theorie houdt – onder andere – in dat je terug kunt gaan in de tijd en dan in je verleden andere keuzes maakt, waarbij je vervolgens – vanzelfsprekend – je eigen toekomst beïnvloedt. Aansluitend kun je vaststellen hoe je heden er met die andere keuze(s) in het verleden uit had gezien. Of uitziet. Een soort kruising tussen Back to the Future en Second Life, maar dan nét iets anders.
De quantummechanische hypothese in deze is, dat je echte leven, je ‘eerste’ leven, gewoon nog blijft zoals het altijd al was en onveranderd doorgaat in het universum waarin het geleefd wordt. Maar dat zich, op het moment dat je die andere keuzes maakt, een nieuw leven afsplitst. Op een nieuwe lijn, in een parallel universum (oorspr. bron: Griffiths University, Australië). Zo zou je op de één of andere manier beide levens kunnen leven.
Parallelle universa
De LHC, de Large Hadron Collider, van CERN (Genève, Zwitserland) is circa half jaar geleden begonnen met een experiment dat dergelijke parallelle universa aan zou kunnen tonen. CERN wil de identiteit van ‘donkere materie’ onthullen en daarmee zoeken naar kleine zwarte gaten, die de poorten zouden kunnen zijn naar neven-universa of ‘alternatieve dimensies’. Een multiversum dus.
Je kunt het je een beetje voorstellen als een aantal naast elkaar geplaatste vellen papier, die optisch tweedimensionaal zijn (breedte en lengte). Zijn ze natuurlijk niet, maar je neemt ze zo waar. Pas wanneer die vellen heel dicht bij elkaar komen of elkaar zelfs raken (gestapeld zijn), wordt de derde dimensie (hoogte) waarneembaar. Zo kunnen dus ook parallelle universa in andere dimensies bestaan, naast de onze. Universa die je niet als zodanig waarneemt. Dát wil CERN aantonen, door de afstand tussen de universa zó te verkleinen dat ze wél waarneembaar worden.
Doorlekkende zwaartekracht
Het zou namelijk kunnen zijn dat er, bij een dermate kleine afstand, wat van onze zwaartekracht in die andere dimensies ‘lekt’. En als dat zo is, kunnen met de LHC miniatuur zwarte gaatjes geproduceerd worden. Het zou ook kunnen verklaren waarom de zwaartekracht van de aarde zo gering is, vergeleken met andere fundamentele krachten. Technische abracadabra even idiot-proof (for idiots like me) uitgelegd. Absoluut geen correcte beschrijving (daarvoor snap ik er ook te weinig van), maar een simpele schets van iets wat niet simpel te schetsen is. Ik heb ook nog nergens enige resultaten van het experiment kunnen vinden (iemand?), dus zullen er nog geen noemenswaardige, opzienbarende ontdekkingen gedaan zijn. Of wel, maar dan mag de banale burger het niet weten.
Natuurlijk leveren dit soort technische ontwikkelingen, experimenten en ontdekkingen altijd een hoop geweldige aluhoedje-theorieën op, zoals die van de aarde, die in het door CERN gecreëerde zwarte gat zal verdwijnen, of die van ‘De laatste woorden van Dr. Edward Mantill’, die overigens nooit bestaan heeft en dus altijd al in een parallel universum ‘leefde’. Er wordt zelfs beweerd dat een onderhoudsmonteur in dat zwarte gaatje van CERN verdwenen is. Zo maar, floep weg, tijdens het aandraaien van een boutje in de LHC. In welk universum zou hij nu zitten? Zou hij zichzelf daar al ontdekt hebben? En zou hij zijn keuze om – in dit universum – bij CERN te gaan werken inmiddels hebben teruggedraaid?
Test je keuzes
Natuurlijk komt de hoofdmoot van al deze doom- en complot-theorieën van evangelisten en religieuze fanatici, die de toorn Gods vrezen, nu CERN inmiddels het Higgs Boson partikeltje (The ‘God Particle’, het oerknal veroorzakende partikel) aangetoond heeft. Maar: Er wordt beweerd dat Stephen Hawking himself óók bezorgd zou zijn over de activiteiten en experimenten van CERN (hoewel hij dat nooit zelf zo gezegd heeft in zijn lectures en TED-talks hieromtrent). Erover nadenken kan in ieder geval geen kwaad.
Alles bij elkaar erg amusante materie, afgeschilderd op een smeuïg achtergrondje van universele anti-materie. Prachtige stof om te filosoferen over het leven en het mogelijk afsplitsen van parallelle levens. Én over de “Wat als…”-vraag. Want die kun je dan dus testen: WAT ALS ik destijds een andere keuze had gemaakt?
Kom jezelf tegen
Daarom vraag ik me, reflecterend op en nadenkend over het dagelijks leven en alle ellende in dít universum, af:
Als jij de mogelijkheid had om je leven te splitsen en in een ander leven andere keuzes te maken, zou je dat dan doen? Zou je willen leven in twee (of meer) universa tegelijk? En wat als er dan een wormgaatje ontstaat, waardoor je ineens in een ander universum geraakt en daar je eigen oorspronkelijke basispersoon ontmoet?
Misschien is dát namelijk wel wat er gebeurt, wanneer je je spreekwoordelijke zelf ineens tegenkomt. En als je dan al je levens en zelven volledig zat bent, pleeg je quantum suicide.
bron: flickr.com (credits: Lee Davy)
