Elke Nederlander spreekt perfect Engels

1 februari 2018 door Annemarie Libbers

Op de groente- en fruitafdeling in de grote Marokkaanse supermarkt bij mij in de buurt, doe ik wat appels in een zakje. Een grote brede man vraagt aan een medewerker: “Do you have more?” De medewerker antwoordt dat hij hem niet begrijpt. De man blijft zijn zin herhalen, steeds harder. Ik zie de medewerker steeds meer ineen krimpen en ze worden beiden steeds gefrustreerder. Totdat de Amerikaan op mij afstapt en vraagt of ik het alsjeblieft voor hem kan vertalen. Ik stel de vraag in het Nederlands aan de medewerker en die loopt opgelucht naar achteren om nog meer van een bepaald soort appels te pakken.

Iemand die geen Engels verstaat, dat is een uitzondering in Nederland, toch?

Op het gymnasium was ik met Engels één van de beste leerlingen in de klas. Dus natuurlijk spreek en begrijp ik Engels. Toch is het niet mijn moedertaal. Mijn Nederlands is echt stukken beter dan mijn Engels. Waarom doen we in Nederland dan toch alsof we allemaal perfect Engels spreken? Ik erger me steeds meer aan het – in mijn ogen – fake aanpassingsvermogen van Nederlanders ten opzichte van de Engelse taal.

Deze week was in het nieuws dat steeds meer studies uitsluitend Engelstalig worden aangeboden.

In de jaren ’90 studeerde ik Communicatiewetenschap. De meeste colleges waren in het Nederlands, veel boeken waren echter in het Engels. Er werden wel colleges in het Engels gegeven, voor internationale studenten. Heel leuk omdat je daar ook studenten van over de hele wereld tegenkwam. Deze colleges werden altijd gegeven door hoogleraren die in ieder geval goed en geïnspireerd in het Engels spraken.

Twintig jaar later studeer ik muziekwetenschap. Veel colleges zijn Engelstalig om het open te houden voor internationale studenten. Prima als de docent goed Engels kan. Helaas komt dit in de praktijk vaak neer op een wat oudere hoogleraar die zijn Engels aan ’t oefenen is voor een groep uitsluitend Nederlandse studenten. Slecht verstaanbaar, kromme zinnen, niet geïnspireerd. Hoe anders zou het zijn als zo’n docent gewoon in zijn eigen taal anekdotes zou kunnen vertellen over muziek uit alle windstreken? Dáár gaat het tenslotte om.

In Amsterdam Centrum is het tegenwoordig vrij normaal dat je in een winkel of restaurant Engels spreekt. Ik begrijp de charme van; echt Italiaanse bediening in een Italiaans restaurant, een extravagante, androgyne Amerikaan in een gallery, medewerkers uit alle windstreken in een hippe biologische eetwinkel. Maar dat ik bij Burger King op het Leidseplein geen jus d’orange kan bestellen, maar wel orange juice vind ik toch echt bloedirritant, excusez le mot.

Op de sportschool bij mij om de hoek werken Nederlandse docenten, maar er hoeft maar één anderstalige leerling te zijn en meteen wordt de hele les in het Engels gegeven. Is zo’n sportles niet juist de uitgelezen kans om een beetje Nederlands te leren? Het is tenslotte het land waar je (al dan niet tijdelijk) woont. Opvallend detail is dat dit vrijwel nooit mensen zijn met Engels als moedertaal maar veelal mensen die een beetje Engels en geen woord Nederlands spreken.

Laatst, in een internationaal gezelschap, vroeg een Argentijnse man mij, nadat ik mezelf had voorgesteld, waar ik vandaan kwam. Hij was compleet verbaasd toen ik vertelde dat ik uit Nederland kwam, omdat hij vond dat ik mijn eigen naam ‘zo goed’ uitsprak. Ik sprak mijn naam gewoon op zijn Nederlands uit en niet half op zijn Engels zoals de meeste Nederlanders doen. Dat is toch een rare gewoonte?! Waarom verander je je eigen naam naar een soort van Engels, terwijl je allebei niet uit een Engelstalig land komt?! Volgens mij is dat alleen maar extra verwarrend.

Waar komt het kromme idee vandaan dat wij als Nederlanders allemaal accentloos, perfect Engels spreken? I hate to break the news to you, maar dat geldt voor de meeste van ons echt niet.

bron: pexels.com