Het stigma van dementie afhalen kan ik alleen maar toejuichen. Nog steeds merk ik dat het lastig is voor veel mensen om er open over te praten. Advies is vaak gericht op directe mantelzorgers, terwijl het juist de rest van de wereld is, die er niet mee om kan gaan. Als je namelijk dichtbij staat, merk je vanzelf wel waar iemand het beste op reageert.
De laatste tijd kom ik steeds vaker cursussen tegen die gericht zijn op het omgaan met mensen met dementie. Zo zag ik filmpjes die onderdeel waren van een keuzevak voor mbo-studenten gericht op de horeca- en detailhandel. En op Facebook werd door een stichting een soort test aangeboden, die uit zou moeten wijzen of ik goed kan omgaan met mensen met dementie. Bij dezelfde stichting zijn ook cursussen te volgen.
De filmpjes voor mbo-studenten kan ik alleen maar toejuichen. Als ik met mama in openbare gelegenheden verschijn, dan merk ik dat mensen vaak niet weten hoe ze ermee om moeten gaan. Veel botte opmerkingen en onhandig, ongeduldig gedrag, waardoor mama uiteraard alleen maar onzeker wordt. Iemand die sociaal gezien afwijkt van de norm, wordt niet altijd met respect behandeld, helaas.
De filmpjes leren jongeren dementie herkennen en er op een respectvolle manier mee omgaan. Hoe anders was de test van de stichting. Deze test zou mij bewuster maken, maar daar heb ik weinig van gemerkt. Het leek meer op tekstverklaring op de middelbare school; je weet welk antwoord men verwacht in dit soort testen, dus daarom vul je een bepaald antwoord in. Maar eigenlijk valt er over alles te discussiëren.
Volgens de test weet ik nog niet helemaal hoe ik met een persoon met dementie om moet gaan. Toch durf ik te beweren dat ik het beter weet. Dus hier volgen mijn eigen aanbevelingen voor het omgaan met demente mensen:
- Verbeter niet, tenzij essentieel
- Praat niet alleen, maar luister ook, oefen jezelf in mindfulness
- Interpreteer en oordeel niet, maak het een oefening
- Ontdek welke andere communicatie overblijft, behalve het praten
- Ontdek wat echt belangrijk is
- Kijk naar wat iemand nog kan en stimuleer dat ook
- Hou op met de hele tijd alles zielig vinden, lach ook gewoon om alle grappige dingen die gebeuren
- Luister naar de stilte
- Ga er niet vanuit dat je alles beter weet
- Blijf respectvol
Misschien kunnen we wel een hele hoop leren van mensen met dementie. En dat is dan toch weer positief.
