In de Volkskrant stond een artikel over de uitzending van DWDD waarin De Verleiders hun nieuwe stuk #Niksteverbergen – over privacy – promoten. De krant bespreekt het fragment en voert zeven punten aan die ze tegenspreken. Voordat ik het stuk ging lezen, heb ik eerst het fragment zelf bekeken om te weten waar het precies over gaat. Gezien de kop van het artikel dacht ik: nu komt me toch een hoop onzin (indachtig ook de complottheorieën van George van Hout rond 9/11). Maar ik hoorde eigenlijk geen hele gekke dingen. Natuurlijk, het wordt allemaal erg gechargeerd, maar het is theater en daarbij gaat het om bewustwording van een potentieel groot probleem.
Ik ben er niet gerust op
De zeven punten die de Volkskrant “onderuit haalt” kloppen op zich wel, tenminste op dit moment en voor zover we weten. Maar ik heb niet voor niets tegen de sleepnetwet gestemd. Je wordt inderdaad niet continue in de gaten gehouden en de AIVD wordt gecontroleerd… hopen we. Ik ben er niet gerust op.
De overheid is in het verleden niet heel erg betrouwbaar gebleken op dit vlak. Zoals de Belastingdienst opeens tóch gebruik ging maken van beelden van politiecamera’s op de weg. Mocht niet, deden ze wel. Nu kun je aanvoeren dat het hier om fraudeopsporing gaat, maar dat is het punt niet. Het punt is dat de overheid zich niet aan haar eigen regels en afspraken houdt. Hier nog een paar fraaie staaltjes privacyschendingen. Behalve Facebook en bedrijf Teleperformance gaat dit allemaal om (semi-)overheidsinstellingen.
Toezichthouders: Papieren tijgers
Ook het Twitter-draadje van tech-journalist Daniël Verlaan stelt mij niet gerust. Ja, die AVG stelt allerlei eisen aan de verwerking van persoonsgegevens, wat gemonitord wordt door de Autoriteit Persoonsgegevens. Maar daar heb je geen reet aan. Zoals dat vaak gaat met toezichthouders in Nederland; het zijn papieren tijgers. De NVWA doet bijvoorbeeld niets met undercoverbeelden van dierenleed in de vee-industrie. En vraag mijn vriend niet naar verhalen over de WWFT (wet ter voorkoming van witwassen, fraude en financieren van terrorisme); zijn bedrijf moet aan een gigantische berg eisen voldoen, maar als ze een melding van een verdachte transactie doen, wordt daar niets mee gedaan.

Bron: pixabay.com
Banken
Grappig genoeg meldt Daniël Verlaan dat betaalapp Tikkie gewoon veilig is. Oké, het verhaal van Leopold Witte ging over phishing, maar toch; hij ontdekte zelf onlangs een behoorlijk lek. Banken (en andere bedrijven) zijn veel te happig op nieuwe technieken en features die efficiëntie en gebruiksgemak bevorderen. De veiligheid is een sluitstuk en zelfs dat dus blijkbaar niet altijd.
En het klopt natuurlijk als een bus dat banken heel graag van cash-geld af willen, daar is Tikkie ook een voorbeeld van. En dat tech-bedrijven maar al te graag in die markt stappen, waardoor we straks worden opgescheept met die PSD-2 bullshit. Waarbij ik mijn bank weliswaar opdracht kan geven mijn gegevens nooit te delen, maar dat garandeert mijn privacy geenszins. Want mijn betaling of ontvangst aan/van iemand die wel deelt, wordt immers toch zichtbaar.
Manipulatie

Bron: pixabay.com
En er slingert al zoveel data over mijn handel en wandel rond in allerlei databases. Gegevens worden al sinds jaar en dag waar mogelijk doorverkocht. Er zijn bedrijven die niets anders doen dan data verzamelen en aan elkaar koppelen, zie Cambridge Analytica. Waar het in eerste instantie, relatief onschuldig, vooral voor reclamecampagnes werd ingezet, ontaardde dat in kiezersmanipulatie.
Ik zeg bewust “relatief onschuldig”, want ook reclame is natuurlijk manipulatie. En denk maar niet dat jij daar ongevoelig voor bent. Iedereen heeft momenten van onoplettendheid of kwetsbaarheid, waarna een impulsief besluit op de loer ligt. De opmerking “ons brein is gehackt” gaat wat ver (maar is ook uit de context van het theaterstuk gehaald), maar we worden wel degelijk gestuurd. Het voorbeeld dat in het fragment gegeven wordt, over dat huis met die korting, is helemaal niet ondenkbaar. Dat is precies wat bedrijven willen; jou een aanbod kunnen doen dat je eigenlijk niet kunt weigeren. En zorgverzekeraars willen maar al te graag weten wat je eet en drinkt, of je rookt, te veel of te weinig sport. Die gegevens zijn van de meeste mensen wel ergens beschikbaar.
Op dit moment worden er al allerlei ongeoorloofde dingen gedaan met onze data, binnen en buiten de wet. Ik weet niet hoe het met jou zit, maar ik ben er niet gerust op.
En als De Verleiders in de buurt komen optreden met hun nieuwe theaterstuk, ga ik lekker kijken.