De afgelopen dagen zat ik me danig te ergeren en mijn vingers blauw te typen over het fenomeen genderstereotypering. Er zijn meerdere nieuwtjes over het onderwerp geweest, maar ik beperk me voor het gemak even tot onderstaande.
Bron: pixabay.com
Vorige week berichtte de NOS over een verbod op stereoptyperingen in reclames door de Britse reclame-autoriteit. Op een van mijn favoriete hang-outs Joop.nl werd het bericht ook gedeeld, en dat zorgde uiteraard voor de nodige verontwaardigde reacties. Ik verheug me daar altijd op, daarom hang ik er ook rond, maar soms word ik er ook wel een beetje moedeloos van. De onnozelheid, die onwetendheid. Zucht.
Bedreigd…
Veel mannen lijken zich op een of andere manier bedreigd te voelen. Zoals reaguurder OlavM opmerkt: “Sommigen verdraaien deze kwestie totaal met te beweren dat jongens of mannen niet meer zouden mogen doen wat ze traditioneel deden, en zouden moeten doen wat vrouwen traditioneel al deden, en omgekeerd. Nonsens natuurlijk, want het gaat om het doen verdwijnen van de beperkingen die stereotype rolverdelingen opleggen. Helemaal bizar zijn opmerkingen over het verdwijnen van de verschillen tussen het man of vrouw zijn, alsof die biologische verschillen zouden worden opgeheven door het verdwijnen van traditionele rollendwang.” Daar kan ik me alleen maar bij aansluiten natuurlijk.
Sociaal geaccepteerd
Maar ook sommige vrouwen snappen niet helemaal waar het om gaat. Satya zegt: “Pfff. Ik denk niet dat dit iets is wat iets gaat toevoegen. Wat is er mis met een meisje dat ballerina wil worden? Ik ben voor de keuze vrijheden, als een meisje wetenschapster wil worden is die mogelijkheid er. Vertel mensen dat ze moeten doen waar ze zich goed bij voelen, zichzelf zijn. Oordeel niet te veel over een ander en trek je vooral niets van het oordeel van een ander aan. Ik wissel snel van partners, vind me een slet, mij interesseert het niet. Sociaal geaccepteerd worden zegt me helemaal niets. […]”
Fijn voor Satya, dat ze zo sterk in haar schoenen staat, maar dat is niet iedereen gegeven. My god, hoe lang hebben we nou al gelijke rechten voor man en vrouw in dit land? Maar toch blijken mannen het moeilijk te vinden om ouderschapsverlof op te nemen, wordt een man die huisman is heel raar aangekeken, terwijl een moeder zich vaak nog moet verdedigen als ze full time werkt. Mensen die zeggen dat ze bi zijn, krijgen vaak te horen dat ze waarschijnlijk gewoon niet helemaal uit willen komen voor hun homoseksualiteit. Een vrouw die voor zichzelf opkomt is al snel een haaibaai, of emotioneel, terwijl een man die wat timide is een mietje is. Mannen met een flinke sexdrive zijn stoer, vrouwen een slet. Need I go on?
En natuurlijk zijn er veel mensen die zich niets aantrekken van al die conventies, gelukkig wel want dat zijn rolmodellen. Maar je moet daar best sterk voor in je schoenen staan. Sociaal geaccepteerd worden is voor veel mensen nog steeds erg belangrijk. Dus prima als er in de beeldvorming wat minder aan stereotypering wordt gedaan. Want vergis je niet in de impact die dat heeft.
Biologische verschillen
Bron: pixabay.com
Maar het gaat vaak nog verder. Veel mensen zijn er nog steeds van overtuigd, dat het biologische verschillen tussen mannen en vrouwen zijn, die ons gedrag bepalen. Dat er biologische verschillen zijn is evident, maar je kunt daar nooit algemene conclusies over gedrag aan verbinden. Je hersenen ontwikkelen zich aan de hand van je ervaringen, zelfs je hormoonhuishouding wordt daardoor beïnvloed. Leg veel verschillende mannen en vrouwen onder een hersenscan en je zult zien dat er mannen en vrouwen zijn die heel erg op elkaar lijken en dat er grote onderlinge verschillen binnen de sekse-groepen zijn. Dat is eerder een aanwijzing dat biologische factoren dus niet zoveel uitmaken.
En de heersende norm
Maar we zullen het nooit weten, want het valt niet te onderzoeken. Een kind staat te allen tijde bloot aan omgevingsfactoren, aan de heersende norm en bijbehorende sociale verwachtingen. Jongetjes en meisjes worden gewoon anders behandeld en zullen zich zeker in het begin van hun leven zoveel mogelijk willen conformeren. Die nurture-component kun je nooit uitsluiten. Zeker niet zo lang we met zijn allen blijven vasthouden aan de heersende stereotype beelden over mannen en vrouwen. Bovendien, wat te denken van transgenders en homoseksuelen?
Kortom, het is compleet onzin om gedrag en interesse te verbinden aan XX- en XY-chromosomen. En het is goed dat we langzamerhand afscheid nemen van stereotypering in de media. Dat betekent niet dat ik geen hakken en make-up meer mag dragen. Ook niet dat een vent verplicht wordt om zich constant van zijn kwetsbare kant te laten zien, in deeltijd te werken, de stofzuiger vaker dan 1 keer per maand (of überhaupt) ter hand te nemen, of weet ik veel waar die gasten allemaal bang voor zijn. Het betekent alleen maar dat een volgende generatie jongens en meisjes hopelijk minder in een hokje wordt geduwd en zij zich daardoor vrijer in hun keuzes kunnen voelen.
