Picture this. Niet al te internet-stomme vrouw, z.g.a.n. (48 jaar), wonende in het buitenland met kleine onderneming in Nederland, wil inloggen bij de belastingdienst om de kwartaalaangifte voor de btw te doen. Er verschijnt een bericht: het vertrouwde ondernemersportaal gaat eruit en binnenkort kan enkel nog ingelogd worden op een nieuw portaal met DigiD.
Huh? Sms? Waar?
Oh ja, verrek. Die DigiD, daar was iets mee. Ik graaf mijn gegevens uit de krochten van mijn passwordmanager en probeer met het DigiDramading in te loggen. Ik heb al sinds 2015 een DigiD, mét geregistreerd telefoonnummer. Wel een buitenlands nummer, maar dat maakte tot nu toe niets uit. “Er is een verificatie-sms naar uw geregistreerde telefoonummer gestuurd.” Huh, wat? Sms? Waar?
Er komt niks. Geen sms. Maar zonder kan ik dus niet inloggen. Heb ik dat tweestapsgedoe ooit aangezet? Kan ’t me niet voorstellen. Maar inloggen lukt dus niet meer. En in Nederland werkt zo goed als niks zonder DigiD. Je zorgverzekering, het UWV, de belastingdienst, de gemeente; zonder DigiD ben je nergens.
Tweestaps ellende
bron: digid.nl
Echter, vanaf 15 mei dit jaar is de verificatie per sms (two-step authentication) om in te loggen blijkbaar verplicht geworden. En u raadt het: die sms komt op buitenlandse telefoons simpelweg niet (meer) aan. Een alom bekend probleem voor vele, vele Nederlanders in het buitenland – alleen in Europa al een half miljoen! Ik bel maar eens met de helpdesk.
“U moet de DigiD-app downloaden, dan kunt u via de app inloggen.”
Ik download de app. Maar om die te activeren, moet je je verifiëren. Nog een keer raden: juist ja. Met sms. Die niet komt. Ik zucht maar eens diep. Die sms-verificatie uitschakelen om een ander, Nederlands telefoonnummer te registreren? Dat kan alleen maar als je inlogt. Mét sms-verificatie. Op je oude nummer. Werkt dus ook niet.
“Helaas, dan moet u maar even een nieuwe DigiD aanvragen en daar een Nederlands telefoonnummer aan koppelen. Een andere optie zie ik niet.”
‘Even’ nieuwe DigiD aanvragen?!?
bron: digid.nl
Even een nieuwe DigiD aanvragen. Ik verslik me bijna. In Nederland is dat al een gedoe, maar vanuit het buitenland is dat zo goed als onmogelijk. Waarom? Omdat je je DigiD-activatiecode enkel IRL en face-to-face kunt ophalen, binnen 30 dagen na aanvraag en uitsluitend bij een van de DigiD-balies. Binnenlandse Nederlanders krijgen die gewoon per brief thuisgestuurd, maar buitenlandse Nederlanders moeten die code om ‘veiligheidsredenen’ zélf – in persona, op papier (!) – afhalen.
Hoe dan? Waar dan? Nou, bij een van de maar liefst elf (!) DigiD-balies in Nederland, te weten in de wereldsteden: Bergeijk, Bergen op Zoom, Breda, Enschede, Maastricht, Echt-Zusteren, Den Haag, Haarlemmermeer, Montferland, Sluis, of Venlo. Joepie! Lekker centraal ook. Je kunt natuurlijk ook even snel naar Paramaribo of Bangkok vliegen. Of naar Ankara. Of Rabat…
“Kunt u niet naar een DigiD-balie gaan? Bijvoorbeeld vanwege de reisafstand of vanwege de kosten? Dan kunt u helaas geen DigiD aanvragen.” Ja, dat staat er echt!!
Met andere woorden: Bivakkeer jij in Verweggistan en kun je niet even snel naar Nederland vliegen? Woon jij in dat stomme buitenland en wil jij écht nog steeds belasting betalen in Nederland? Of je schamele, zuurverdiende pensioentje innen? Forget it, stupid! Jij krijgt gewoon geen DigiD. En verder zoek je het ook maar fijn uit met je verplichte digitale leven.
DigiD dwingt tot verre reizen: milieuonvriendelijk!
bron: DigiD + pixabay.com
Wat is dit?!? Hoe valt dit te verantwoorden in het kader van alle milieu- en klimaatdebatten? Nederlanders die in het buitenland wonen, worden dus zonder omhaal gedwongen om duizenden kilometers te rijden of te vliegen (!), om één stomme activatiecode op te halen? Hoe past dit in het milieuplan van de overheid? Niet, toch? Ik voel de extra tonnen NOx en fijnstofjes al rondvliegen. Voor een nieuw paspoort geldt overigens dezelfde problematiek, maar daarvoor kan ik bijvoorbeeld nog naar de ambassade in Wenen (die is ‘maar’ 200km verderop).
Stichting GOED (partner van NIHB, zie ook Facebook) en stichting SNBN (ook op Facebook) zijn al langer bezig met deze meer dan schrijnende situatie. Het is werkelijk om te huilen: gedupeerden die enorme afstanden moeten afleggen om maar aan die DigiD verificatie-eisen te kunnen voldoen. Zo heeft stichting GOED eerder een enquête uitgevoerd m.b.t. paspoort- en DigiD-aanvragen vanuit het buitenland (heb ik ook aan deelgenomen! 😀 ). Het rapport daarover kun je >> hier << lezen.
Minister Knops ziet het probleem, maar doet geen flikker
Maar ook daarin staat het nog eens – geel gearceerd – uitgelegd: “Sommige organisaties stellen tegenwoordig inloggen met controle via sms verplicht, wanneer u inlogt met DigiD. Zoals bijvoorbeeld bij de UWV, waar men vanaf 15 mei 2019 alleen nog kan inloggen via de DigiD-app of de sms-controle. Inloggen met alleen je DigiD-gebruikersnaam en wachtwoord is na 15 mei niet meer mogelijk. Iemand in het buitenland kan de DigiD code niet uitbreiden met de controle via sms, omdat er alleen een activeringscode gestuurd kan worden naar een adres in Nederland. Men zal dus een nieuwe DigiD moeten aanvragen met de controle via sms.”
Ook de NIHB (een community voor Nederlanders in het buitenland, partner van Stichting GOED) vertegenwoordigt vele gedupeerden en werkt nauw samen met bovengenoemde stichtingen. Het is inmiddels al tot Kamervragen gekomen, waarbij minister Knops de ‘problemen’ onderkent. Een ‘mogelijke tussenoplossing’ met verificatie via NFC (zit op moderne smartphones) is dan ergens in de tweede helft van 2020 wel beschikbaar. Die optie voor NFC-ID-check is er inmiddels al wel in de DigiD-app, maar die doet het dus ook niet; de paspoortchip kan niet uitgelezen worden (“lege tag”). Wat een verrassing! Gaat lekker zo.
Schone, digitale wereld? Echt niet!
Het is allemaal zo onduidelijk en onwerkbaar als de pest. Honderdduizenden Nederlanders in het buitenland zijn de dupe van een meer dan stupide, totaal gebruiksonvriendelijk, niet functionerend systeem dat je daadwerkelijk óveral voor nodig hebt, wil je nog íéts kunnen regelen in Nederland. Alles voor een moderne, schone, milieuvriendelijke, papierloze wereld, hè. Alleen níét bij DigiD.
Ik heb natuurlijk ook nog even met de belastingtelefoon gebeld. De zeer aardige mevrouw zag wel in dat het allemaal ‘problematisch’ was, maar vertelde ook dat de Belastingdienst net zo goed van hogerhand verplicht is om met het systeem te werken. Sterker nog: DigiD-gebruikende organisaties moeten voor elke inlog minstens 14 cent betalen! En dat voor iets wat niet bepaald soepel werkt…
Maar ook de belastingtelefoondame gaf als enige overgebleven optie aan dat ik maar een nieuwe DigiD moest aanvragen. Nu enkel nog even mijn door milieuredenen opgelopen vlieg- en autorijschaamte overwinnen om die code op te halen. Zodat ik mijn zaakjes kan regelen en mijn belastingcenten in Nederland mag afdragen.
Sisser
Toegegeven: voor mij liep het uiteindelijk toch nog met een ietwat suffe sisser af. Een DigiD-helpdeskmedewerker op Twitter wees mij er namelijk op, dat er ergens – lichtelijk verborgen – ook nog een optie ‘gesproken sms’ is. Voor slechtzienden en blinden en zo. Dan word je gebeld. En dát werkte. Halleluja! Ik zat erin! Gelijk die sms-shit uitgezet. En ein-de-lijk kon ik ook mijn Belastingdienst-berichtenbox weer openen (waar een niet zo heuglijke mededeling, iets met een aangifte vóór 1 juli 😯 , in stond en die ik dus nu pas zag, maar dat is weer een andere zaak).
Toen wilde ik nog ‘even’ mijn nieuwe Nederlandse (!) nummer aan mijn DigiD koppelen. Dat was ook weer een gedoe van jewelste: app openen – DigiD website openen – inloggen met wachtwoord – via app koppelcode opvragen – QR-code scannen – op de site nieuwe nummer invoeren – per sms toegestuurde verificatiecode (nu wél probleemloos ontvangen, want Nederlands nummer ingegeven) intypen – nogmaals PIN intoetsen – in app op ‘activatie’ klikken. En yesss, een groen vinkje! Overigens is de ‘gesproken sms’ hierbij geen optie, dus zonder Nederlands mobiel nummer ben je gewoon hartstikke verloren.
Het is gewoon niet te doen
Maar nu even serieus, hoe moeten bejaarden of mensen, die niet zo handig zijn met apps en internet en koppelcodes en PINs en verificaties, dit in godsnaam volbrengen? Die mensen hebben al moeite met inloggen bij hun zorginstelling! Dan lijkt me dit helemáál ondoenlijk.
En dit hele probleem bestaat, voor zover ik het nu begrijp, enkel vanwege het feit dat DigiD weigert om sms-codes naar buitenlandse telefoonnummers en/of een brief met activatiecode naar een buitenlands adres te sturen. Dat is toch absurd?
Toe, lieve Belastingdienst, klote DigiD-systeem, veiligheidswaanzinnige Nederlandse overheid, hoe moeilijk willen jullie het je wereldburgers nog maken?? DOE HIER IETS AAN!! Stuur die sms-jes gewoon ook naar buitenlandse telefoonnummers en maak die digitale wereld weer non-discriminerend toegankelijk voor iedereen, zonder dat we gigantische einden moeten reizen voor een simpele verificatie of activatie?
Dan kunnen mensen zoals ik ook weer zonder omhaal (en op tijd) hun inkomstenbelasting betalen en fatsoenlijk btw afdragen. En van die centen mag u dan werken aan een veilig, functionerend, maar vooral begrijpelijk en gebruiksvriendelijk digitaal systeem. Deal?
Dank u.
