“U moet er rekening mee houden, dat uw man helaas niet meer beter zal worden.”
Meer zei de huisarts destijds niet. Fluisterstil vertrok hij weer. Mijn oma boog zich voorover naar haar man. Hij lag in een verstelbaar ziekenhuisbed dat bij hen thuis in de logeerkamer was geplaatst.
“Wat zei de dokter eigenlijk? Weet hij wanneer ik weer beter zal worden?” informeerde mijn opa met zwakke stem.
“De dokter zei dat je vooral veel moet drinken. Wil je nu wat drinken?”
“Fanta lust ik wel. Met een rietje, Rietje.”
Mijn oma moest om zijn kleine woordspeling lachen.
Voorzichtig nam hij een paar slokjes. Ze wisselden die liefdevolle, rustige blik van gepensioneerde verstandhouding.
“Kom, ik ga maar eens de aardappels opzetten,” wendde mijn oma zich tot mij.
Zonder uitleg begreep ik wat ze eigenlijk bedoelde. Zijn laatste dagen moesten hele gewone, gelukkige dagen worden. De alledaagsheid zou ons troosten en met elkaar verbinden.
Geluk wordt geduid met kleine, alledaagse dingen. Daar hoort zoiets groots en allesomvattend als de dood niet bij.
Ik dacht aan de sigarenbandjes, die hij vroeger als gouden ringen om mijn kindervingers schoof. Aan die keren dat hij, wanneer ik huiswerk maakte, op de achtergrond vaak piano voor me speelde. En aan de tijden dat we samen na het avondeten een wandelingetje maakten naar de ijssalon.
bron: pixabay.com
Na het eten waste oma de vaat af. Ik nam opa’s taak over, stond stilletjes naast haar en droogde af.
Mijn oma schonk drie kopjes koffie in.
“Ach, help jij hem even met de koffie?”
Voorzichtig hield ik het kopje aan mijn opa’s uitgedroogde lippen.
Mijn opa keek mij zeer ernstig aan.
“Beloof je dat je oma niet alleen zult laten?”
“Nee, opa. Ik blijf voorlopig hier logeren.”
Beverig, maar zonder te morsen dronk hij het kopje leeg.
Die avond kroop ik in het tweepersoonsbed, waarin mijn grootouders samen jarenlang hadden geslapen. Mijn oma sliep in het opklapbed dat ze naast het bed van haar man had neergezet.
De daaropvolgende dagen leek hij steeds lichter te worden en zijn ademhaling zwaarder. Familie kwam langs. Niet om nadrukkelijk of theatraal afscheid te nemen, maar om samen een kop koffie te drinken. Of om even een praatje te maken. Bij de koffie serveerde oma dezelfde koekjes, die we gewend waren te krijgen. Vreemd, hoe geruststellend een koekje kan zijn. Iedere avond dekten we samen de tafel met een paar extra borden, voor iedereen die nog even was blijven hangen.
Na een week werd er zelfs voor het eerst weer ontspannen gelachen. Onverwacht kwam de broer van oma rond etenstijd langs. Hij kon meesterlijk over vroeger vertellen. Voorzichtig, maar ook opgelucht, omdat de spanning even werd verbroken, werd er aan tafel om zijn verhalen gelachen.
Maar toen ik met een stapel lege borden naar de keuken liep en een blik op opa wierp, zag ik het meteen. Mijn opa was voorgoed vertrokken. Hij had vast nog meegeluisterd, want hij was gestorven met een geamuseerde glimlach om zijn mond.
Mijn oma legde verdrietig haar hoofd op zijn borst en herhaalde zachtjes urenlang onafgebroken zijn naam.
Ik zette koffie. En ik bleef bij haar. De volgende avond schilde ik rond etenstijd de aardappelen. Een dag later deed ik de was. Na een week nam ik haar mee naar buiten om samen een paar boodschappen te doen. We kochten een groot pak lievelingskoekjes.
Een half jaar later haalde ik haar na het avondeten op en reden we in een opwelling voor het eerst weer eens naar het strand. Om zomaar een wandeling op de boulevard te maken. De alledaagsheid van het leven begon ons verdriet te dragen.
—
De afgelopen weken werd ons aller alledaagse leven door steeds meer – zeer noodzakelijke – overheidsmaatregelen beperkt. Met het vooruitzicht op een onvermijdelijke, misschien wel maandenlange isolatie besefte ik ineens weer dat geluk over een tijdje inderdaad uit een simpel dagje naar zee kan bestaan. En dat dat kleine wandelingetje met de kinderen naar de ijssalon in het dorp eigenlijk heel bijzonder is.
Ook zag ik beelden van mensen op de IC die voor hun leven vechten. Van mensen die eenzaam in ziekenhuisbedden liggen. En ik besefte me terdege, hoe waardevol het kan zijn als er een geliefde naast je bed mag zitten om een glaasje Fanta aan je lippen te zetten.
bron: pixabay.com
