bron: pixabay.com
Ik kijk niet veel nieuws en social media mijd ik momenteel als de pest. Ik krijg dus niet veel mee, maar via via hoorde ik dat het zondag ’toch wel behoorlijk uit de hand gelopen was’, daar op het Malieveld. Dat er politieagenten in burger daadwerkelijk rellen ‘uitlokten’ om zo vreedzaam demonstrerende mensen in elkaar te kunnen slaan.
Wat ís dit?
Dat wilde ik toch zelf eens bekijken. Dus ik keek. Maar ja, ik ben een leek. Dus als ik naar zoiets kijk, vraag ik mij meteen af, wát ik daar nu gezien heb. Is het filmpje wel echt? Zo ja, wat is dit dan? Op het eerste gezicht ziet het eruit als een stel hooligans die bij de politie horen. Eerste oordeel: raar. En van iets dat raar op mij overkomt, wil ik meestal graag meer weten.
Want dit gebeurt toch niet zomaar, gewoon omdat ze er zin in hebben? De politie (c.q. ME) moet, los van orders van bovenaf, toch valide redenen hebben om zo te werk te gaan? Maar waarom gooien die mannen – met zonnebrillen, rugzakjes en lappen voor de mond – eerst barricades op en doen alsof ze rellen, rennen dan ineens hard terug naar dat ME-busje, klimmen erin om er seconden later weer uit te komen voor een nieuwe missie? Wat is dit voor georkestreerde politieactie? IS het wel “bewust oproer uitlokken”, zoals op die “übersociale” media meteen geroepen wordt?
De tactiek der “Stillen”
Luttele clicks later blijkt dit een wijze van optreden te zijn die de politie al heel lang bezigt. Het is een standaardtactiek bij demonstraties en betogingen die uit de hand (dreigen te) lopen. De politie werkt – ook in deze video en bij deze betoging – met zogenaamde ‘stillen’. Dat zijn agenten in burger die zich onder de menigte mengen om zo de ergste hooligans – de rotzooitrappers en de herrieschoppers en bijvoorbeeld dus ook gevaarlijke gekken en vuurwerkgooiers – eruit te vissen, zodat de rest van de menigte dáár tenminste geen slachtoffer van wordt en de rust enigszins kan wederkeren. Deze vorm van “stille ordehandhaving” wordt bij uit de hand lopende opstootjes en dreigende rellen dus ingezet voor de-escalatie en ook voor eventuele bewijsverzameling (ooggetuigenverslagen).
Dát wist ik aanvankelijk niet. Nu wel. En nu vraag ik me af: hoe is het mogelijk dat een politicus als Thierry niets weet van deze al zoveel langer bestaande politietactiek? En als hij het wél weet, waarom misbruikt hij bovenstaand filmpje dan alsnog om de mensen nog verder op te ruien en boos te maken?
Niet altijd netjes
Niet dat politie en ME per definitie altijd netjes handelen; door de jaren heen zijn er voorbeelden te over van buitensporig geweld, arrestaties van en stokslagen voor vreedzaam demonstranten, etnisch profileren en wat al niet meer. In de USA is dat nog vele, vele malen erger. Dat er soms ‘onschuldige’ mensen – vrouwen met bloemetjes en zo – meegezogen worden in die draaikolk van de-escalatie en arrestatie, dat gebeurt. Maar dat we bij elk beeld, elke video, elk bericht éérst eens de context moeten bekijken, het waaróm, voordat we zó boos of ‘kotsmisselijk’ worden, staat nu ook wel als een paal (wapenstok) boven water.
Ik begrijp het nu in ieder geval beter. Ik begrijp inmiddels ook dat veel politieagenten er nu het liefst de brui aan zouden geven. Dat een groot deel de job aan de wilgen wil hangen. Laat iemand anders het maar doen. Zij doen immers behoorlijk gevaarlijk maar volledig ondergewaardeerd werk, in een poging de burger nog enigszins te beschermen. En tóch zijn ze keer op keer de gebeten hond.
De politie is in het Nederland van nu verworden tot een wegbezuinigd lachertje, een bewaker zonder enig bevoegdheid of gezag. Het is simpelweg dieptriest dat dit soort politietactieken überhaupt nodig zijn in een ‘geciviliseerd’ land als Nederland. Het is namelijk om te huilen dat er mensen zijn die voor de lol een vreedzame demonstratie (links, rechts, BLM, anti-corona, met of zonder bloemetjes, whatever) moedwillig ontwrichten door eens even lekker te komen rellen en vechten.
De ware shit: halsstarrigheid
Maar de werkelijk ware shit is dat woest en oordelend Nederland – vooral op social media – niet langer in staat is om standpunten bij te stellen. Het voortschrijdend inzicht is een zachte dood gestorven. Je hebt je mening en daar houd je halsstarrig aan vast, want anders val je je peer group en/of je achterban af. Waarom durven mensen niet meer toe te geven dat ze door nieuwe feiten en meer context het misschien niet helemaal juist zagen? Waarom is het bijstellen van een opinie (al is het maar voor jezelf) zó onmogelijk geworden?
Natuurlijk kun je bij een simpele video meteen je oordeel vellen; je ziet het toch immers met eigen ogen? Je kunt je ook afvragen wát je nu precies gezien hebt en proberen de context te achterhalen. Je kunt ook nog eens nadenken, wanneer iemand je de situatie uitlegt en je vertelt waarom datgene in die video gebeurt; is het een plausibele verklaring? Zo ja, zou het je visie kunnen veranderen?
Klapperende oogkleppen
Maar dat laatste blijkt vreselijk moeilijk. Makkelijker is het om die verklaring af te doen als: “past niet in mijn straatje en niet bij mijn mening, dus rot op met je uitleg.” En dat is precies wat er bij deze video massaal gebeurt. En ook steeds wéér gebeurt. De oogkleppen vieren hoogtij.
Bij de klimaatdiscussie zie je hetzelfde: een aantal jaren geleden werd er nog heel hard geroepen dat de aarde helemaal niet opwarmt. Nu dat toch wel aardig bewezen is, doet de hele linie een stapje terug: oké goed, opwarming ja, maar die komt niet door de mensheid. De mening zelf verandert dus niet, ook al zijn de context en de feiten duidelijker geworden.
Conclusies trekken is moeilijk. Een mening bijstellen ondoenlijk. Het enige wat ik voor mijzelf uit deze video kan concluderen, is dat het in Nederland een behoorlijke puinhoop aan het worden is.
