De eerste keer dat ik bruut met mijn eigen stemgeluid geconfronteerd werd, was in de zesde klas van de lagere school. De late Middeleeuwen, ja. Meester Baan had zijn bandrecorder meegenomen naar school, hij zocht een tekst uit, en om de beurt mocht iemand uit de klas dat stukje dan voorlezen.
Het was een verschrikking. Het begon al met de titel van mijn toegewezen onderwerp: “Stalac-tieten.” Na de eerste schrik, sprak ik de rest van de tietenthematiek in.
Bij het afluisteren lag heel de klas dwars over hun tafeltjes van de lach. Ik zat verstijfd op mijn stoel. Ik begreep er niets van: al mijn vriendinnetjes klonken als zichzelf, maar ik resoneerde als het Monster van Rotterdam. Die hoge stem en dat platte accent. Zo kon ik echt niet langer over straat.
Maar hoe moest ik dan praten? Ik was vers verhuisd naar de Krimpenerwaard en tot dan toe was ik me niet bewust geweest van het feit dat ik anders klonk.
Toen ik erop ging letten, vond ik dat de rest van mijn klas boers sprak. Zó wilde ik in elk geval niet klinken. Maar ook niet als iemand uit een bekakte gemeente.
Na een tijdje vervaagde mijn belangstelling over mijn taalklank en -gebruik. Ik ging naar de havo in Rotterdam. Dat werd later ook mijn werkstad. Daar viel ik niet op. En als er al verschil was, dan was dat omdat veel collega’s Engels praatten.
De jongste confrontatie met mezelf was gisteren. Ik moest dringend mijn dochter spreken, was mijn mobiel vergeten en belde vanuit een winkel naar onze landlijn (ja, wij hebben er nog eentje). Ik kreeg de voicemail en sommeerde haar uitdrukkelijk op te nemen. Ze hoorde me niet, want ze was aan het stofzuigen. Dat doet ze anders nooit.
Bij thuiskomst luisterde ik mijn eigen ingesproken bericht af en schrok me ’t schompes.
Bij het naar bed gaan dacht ik: ik mag dan weg zijn uit Rotterdam, Rotterdam is nog niet weg uit mij.
Bij het ochtendgloren was ik eruit: iedereen praat zoals ie gebekt is. Sinds ik dat besef, noem ik mijn spraakgebrek gewoon Algemeen Beschaafd Rotterdams. Dat klinkt een stuk beter.
bron: pixabay.com 2660893
