“Some girls have been married 60 times by the time they turn 18.”
‘Zomerbruid’ (Summer brides) is een verzachtend woord voor kinderprostitutie, een economische transactie waar ouders de beslissing nemen om hun dochter via een tussenpersoon te koppelen aan een rijke, oudere man.
De mannen zijn meestal afkomstig uit de Golfstaten en Saudi Arabië. Ze verblijven vaak in Egypte tijdens vakanties, waar ze hun hele familie in hotels of huizen onderbrengen en zelf een tijdelijk huwelijk sluiten met een jong meisje. De familie ontvangt een vergoeding, net als de makelaar.
Het meisje wordt vervolgens voor bepaalde tijd overgedragen aan haar tijdelijke ‘echtgenoot’ die dankzij het huwelijkscontract een appartement kan huren of een hotelkamer kan boeken. Als de man na een dag, een week of een maand weer vertrekt, wordt het contract verscheurd en blijft het meisje met lege handen achter, klaar om nogmaals tijdelijk te worden uitgehuwelijkt.
De overeenkomst tussen kindhuwelijken en zomerbruiden is, dat beide gezien kunnen worden als een ‘zakelijke overeenkomst’, waarbij het meisje degene is zonder zeggenschap, zonder de vrijheid om te weigeren, en waarbij het háár rechten zijn die worden geschonden.
Vooral op het arme platteland is de bruidsschat die door de familie van de ‘bruidegom’ moet worden betaald van groot belang om, ironisch genoeg, geld bijeen te brengen zodat de zoon(s) ook een huwelijk kunnen sluiten. Door de recente politieke instabiliteit, de economische achteruitgang en de hoge kosten voor levensonderhoud, worden de meisjes een bron van inkomsten voor hun families door middel van hun huwelijk, in plaats van een aanslag op het huishoudbudget.
Het zijn vooral de zomerbruiden die in verhouding veel geld opleveren. Zoals mensenrechtenadvocaat Ahmed Moselhy het verwoordde: “Iedere dochter staat voor een nieuwe verdieping op het huis of een nieuwe auto.”
Voor het zomerhuwelijk kan worden gesloten, moet de ’toerist’ eerst op zoek naar een tussenpersoon die op de hoogte is van zijn wens om een meisje te vinden waarmee hij een seksuele relatie aan wil gaan. Deze tussenpersoon kan een advocaat zijn, maar ook een taxichauffeur.
Als hij eenmaal op de hoogte is van de wensen van de man wat betreft de uiterlijke kenmerken en de leeftijd van het meisje, gaat hij op zoek naar een familie met dochters die aan de eisen voldoen. Er wordt contact gemaakt en de toerist krijgt de kans om enkele meisjes te zien.
De familie informeert het uitgekozen meisje en al dan niet met behulp van de tussenpersoon wordt zij aangespoord om akkoord te gaan. Vervolgens komt de toerist met de tussenpersoon op bezoek bij de familie om de voorwaarden te bespreken en het contract te tekenen. De aanbetaling aan de familie vindt plaats en het meisje wordt meegenomen naar een hotel of appartement. Het is dan aan de toerist om te bepalen hoe lang het huwelijk zal duren voor hij er een eind aan maakt door weer terug te keren naar het land van herkomst.
Vaak zijn de echte naam en nationaliteit van de toerist niet bekend bij de familie, wat in het geval van een zwangerschap problematisch is. In Egypte kan een pasgeboren baby namelijk enkel en alleen worden aangegeven bij de burgerlijke stand door de vader (of een mannelijke verwant van de vader), waarbij een geldig huwelijkscontract een vereiste is.
Voordat de toerist het land daadwerkelijk verlaat, ontmoet hij de tussenpersoon nog een keer voor de laatste betaling die – na aftrek van commissie – aan de familie van het meisje wordt overhandigd. De meisjes zelf gaan terug naar huis, waar ze hun dagelijkse bezigheden weer moeten oppakken tot er eventueel een nieuw zomerhuwelijk wordt gesloten.
In Darasa is onderzoek gedaan om inzicht te verkrijgen welke factoren een rol spelen bij het fenomeen ‘zomerbruiden’. Darasa is een arm dorp, waar mensen hun geld verdienen met werken in de suikerfabriek in de nabijgelegen stad. Als onderdeel van het onderzoeksproject in Darasa zijn er 42 ouderparen geïnterviewd om te achterhalen op welke manier de overeenkomst wordt gesloten en hoe de legale en traditionele manier van het sluiten van een huwelijk wordt omzeild.
De ouders lijken zich te realiseren dat het om mensenhandel gaat en de contracten worden vaak achter gesloten deuren getekend, met als doel dat het nieuws van de overeenkomst binnenskamers blijft en de buurt niet op de hoogte is van de toename van het inkomen van de familie.
De Shari’a wordt door de ouders gebruikt om hun handelen te rechtvaardigen, er wordt dan gewezen op het belang van het bereikt hebben van de puberteit, maar een specifieke leeftijd wordt niet genoemd.
Het argument dat door de ouders wordt gebruikt om het huwelijk goed te keuren en een religieuze basis te geven, is dat toen de regels in het islamitische recht werden bepaald, er geen geschreven contracten aan te pas kwamen. De uitweg die wordt gebruikt, is mogelijk binnen het familierecht in Egypte, omdat er mag worden afgeweken van het burgerlijk recht en gebruik gemaakt kan worden van islamitisch recht.
Uit het onderzoek is gebleken dat er bepaalde factoren zijn die overeenkomen bij de families die hebben meegewerkt aan het onderzoek. Vaak gaat het om grote gezinnen met extra inwonende familieleden met een laag inkomen en weinig tot geen opleiding. De ouders zijn zich niet bewust van het effect van de kortstondige huwelijken op hun dochters en van de gemeenschap hoeven de meisjes ook niet veel te verwachten. Er lijkt een subcultuur te zijn ontstaan waarin een tijdelijk huwelijk wordt gezien als iets dat acceptabel is.
Voor de ‘gewone’ kindhuwelijken in Egypte geldt hetzelfde: omdat er vaak weinig geld is en er gewoonlijk veel kinderen binnen een gezin zijn, worden dat meisjes mogelijk gezien als iets dat kan worden verhandeld om geld op te brengen. Het toont aan dat vrouwen en meisjes door hun lagere positie in de samenleving grotere risico’s lopen. Ze worden gezien als iets dat kan worden verkocht, in plaats van als een geliefde dochter of vrouw.
De betrokken meisjes zijn een verdienmodel geworden, waarvan de hele familie profiteert; meerdere huwelijken per zomer zijn geen uitzondering. Er zijn echter meer factoren die een rol spelen dan alleen armoede bij kindhuwelijken, gebrek aan scholing en goede voorlichting voor zowel ouders als kinderen is daar een voorbeeld van.
In arme wijken en rurale gebieden zijn ouders zelf vaak niet of nauwelijks opgeleid, waardoor ze er ook het nut niet altijd van inzien om hun dochters wel naar school te sturen; de meisjes zullen toch jong trouwen.
Soms is de achterliggende reden dat er niet genoeg geld is en worden alleen de zoons naar school gestuurd. Het kan ook zo zijn dat de ouders de school te ver weg vinden voor hun dochters, waardoor het dagelijks op en neer reizen een te groot risico met zich meebrengt.
De samenleving waarin mensen leven, heeft een grote invloed op hun gedrag. Mensen maken deel uit van een gemeenschap en binnen die gemeenschap bestaan ongeschreven wetten als het gaat om waarden en normen. Naast sociale klasse zijn sociaal-culturele factoren van belang – vooral lokale gebruiken, traditie en religie. Het oordeel van de samenleving over wat belangrijk is, is van grote betekenis op de manier waarop er met elkaar wordt omgegaan.
Binnen deze soms gesloten gemeenschappen is de eer van de familie gekoppeld aan de eer van dochters. Dat houdt in dat hoe ouder een meisje is zonder te trouwen, hoe groter de kans is dat dat er nadelig over hun dochter gesproken zal worden binnen de gemeenschap.
De enige oplossing voor kindhuwelijken en zomerbruiden wereldwijd:
Educatie. Educatie. Educatie.
bron: pixabay.com 905044 (+ eigen bewerking)
