bron/copyright: Netflix
Laatst deelde ik de Netflix-serie AlRawabi School for Girls als kijktip op Twitter.
Waarom? Dat vertel ik je graag.
Laat je vooral niet op het verkeerde been zetten door de roze uniforms, de roze wc’s, de zoetsappige lichtsnoertjes om de bedden met de roze spreien in grote villa’s. Er is helemaal niets zoets aan de zesdelige serie, die een groepje meisjes volgt die wraak nemen voor getreiter waar je nekharen van overeind gaan staan.
De Netflix-original slaagt erin een meeslepend en eigentijds verhaal te vertellen dat niet alleen gaat over de gevolgen van pesten, maar ook commentaar geeft over vrouwenrechten, psychologie, religie en relaties. In de openingsminuten van de eerste aflevering wordt Mariam, de protagonist van het verhaal, door een sms-bericht naar een verlaten veldje bij school gelokt. Ze wordt van achteren aangevallen, tegen de grond geduwd, geschopt en uiteindelijk met haar hoofd tegen een steen geslagen. Terwijl er bloed uit de wond op haar hoofd stroomt, vluchten haar aanvallers, waardoor Mariam bewusteloos achterblijft. Maar de serie is geen mysterie en het wordt al snel duidelijk wie haar aanvallers waren.
* SPOILER ALERT!! Als je niet wil weten hoe de serie eindigt: stop dan hier met lezen! *
Mariam wil, nadat ze is mishandeld, vernederd en in de steek gelaten door niet alleen haar vrienden, maar ook haar familie nog maar één ding: wraak. In AlRawabi School for Girls raken de gevolgen van pesten elk personage op een andere manier: van giftige roddels en kwaadaardige grappen tot minder duidelijke gevallen van pesterijtjes tussen broers en zussen en zelfs het personeel. Mariam en haar vriendinnen Noaf en Dina zijn niet de enige slachtoffers; de lijn tussen slachtoffer en pester vervaagt een aantal keren tijdens de serie, wat een licht werpt op de complexe aard van pesten.
Toch is pesten niet het enige grote thema dat wordt uitgediept in AlRawabi School for Girls. Zonder Jordanië of de buurlanden af te schilderen als ‘achterlijk’ of simpelweg ‘conservatief’, duikt de serie in het geweld tegen vrouwen, gekoppeld aan de maatschappelijke verwachtingen waar ze aan moeten voldoen in hun gemeenschap. Diversiteit is het toverwoord van de serie: elk personage is uniek in hun omstandigheden, sociaaleconomische status en religiositeit.
De pesters blijken thuis grote problemen te hebben waar niemand iets vanaf weet: een dronken vader met losse handjes, een moeder die haar dochter steeds verteld dat ze niet zo mooi is als haar zussen en daarom nog meer van onbesproken gedrag moet zijn, broers die met alles wegkomen en hun zusje verstikken in hun drang naar controle over haar leven. De slachtoffers hebben een warme achtergrond, die echter ook schijn kan zijn: in het geval van Mariam geloven haar ouders niet hun dochter, maar het verhaal dat als excuus voor de mishandeling wordt gegeven en is zij degene die in therapie moet.
Maar hoever kan je gaan tot iemand zegt ‘genoeg!’ en wat zijn de gevolgen van nietsontziend wraak nemen? Wanneer is dát genoeg? Als iemand van school wordt gehaald door haar ouders wegens het maken van een selfie zonder hijab, ook al draagt er verder op school praktisch niemand een hoofddoek? Als je ervoor hebt gezorgd dat iemand betrapt wordt bij het wegsluipen naar een club tijdens een schooluitje, waarna ze door haar vader in elkaar wordt geslagen?
In de laatste aflevering stuurt Mariam een bericht naar Hazem, de broer van haar grootste pestkop Layan. Ze heeft haar tot het laatst bewaard om wraak op te nemen, en informeert haar broer dat Layan aan het spijbelen is om bij haar vriendje te zijn. Mariam stuurt daarbij ook de locatie van zijn huis, ook al smeken haar vriendinnen dit niet te doen omdat ze daarbij te ver gaat.
We zien de laatste vijftien minuten hoe de broer van Layan door de straten rijdt naar het adres waar hij zijn zus kan vinden. Layan, die aangekleed in het zwembad is beland waardoor haar schooluniform buiten hangt te drogen. Layan, die nu zoet en onschuldig in een geleend overhemd popcorn zit te eten op de bank terwijl ze een film kijkt met haar verboden vriendje.
Hazem schopt de deur in en richt zijn pistool op Layan, terwijl de tranen over zijn wangen stromen. Layan belooft hem dat er niets is ‘gebeurd’ (lees: seksueel) tussen haar en Laith. Ze smeekt hem om het pistool neer te leggen terwijl Hazem in zichzelf praat over de impact die het gedrag van Layan zal hebben op de ‘eer’ van zijn familie en wat mensen erover zullen zeggen.
De camera draait naar buiten, en er klinkt een schot als het droogrek in beeld komt met het roze uniform, zachtjes bewegend in de wind. De stilte gaat over in een flashback van Layan op een vrolijk moment, zingend en op haar gemak. Dit laat haarscherp het verschil zien tussen wie ze is door wat haar als jong meisje is opgelegd, en wie ze zou kunnen zijn zonder het verstikkende keurslijf waar in is geperst – en dat in dit geval niets met religie te maken heeft. Het raakt de tegenstrijdige en opgelegde identiteiten van meisjes en vrouwen, niet alleen in Jordanië en andere landen in het Midden-Oosten, maar ook in bijvoorbeeld de Verenigde Staten van Amerika. Meisjes worden zowel gezien als hyperseksueel én als puur en onschuldig, waar de eer van de familie ten volle aan wordt opgehangen.
Mariam, niet wetend wat er is gebeurd, loopt met een glimlach door de school. Ze heeft haar wraak gekregen, maar tegen welke prijs? Wie is er uiteindelijk verantwoordelijk voor de gebeurtenissen? Layan en haar twee vriendinnen, die zover gingen in hun pesterijen dat zelfs geweld niet werd geschuwd? Mariam, die verblind door haat wraak wil nemen zonder stil te staan bij de consequenties van haar daden? Het schoolhoofd en de docenten, die stilletjes de andere kant opkeken omdat de vader van Layan zo machtig is dat hij de school zou kunnen sluiten? De familie van Mariam omdat ze ervoor kozen hun dochter niet te geloven en haar naar een therapeut stuurden omdat ze een freak zou zijn? De vriendinnen van Mariam, die uit angst zich niet durfden uit te spreken en zwijgend toekeken hoe ze werd veroordeeld?
