bron: pixabay
Ik was 12 jaar toen mijn ouders van elkaar scheidden. Ze hadden gewacht tot ik, als jongste, die leeftijd had zodat ik zelf voor de rechter kon verklaren dat ik bij mijn moeder wilde blijven. Dat was, denk ik, een hele klus voor beide ouders, want het was een kuthuwelijk. Dat laatste is een onderwerp voor een ander verhaal, want waar ik het nu over wil hebben is dat mijn moeder toen in de bijstand terecht kwam. Ook in de jaren ’80 was dat al geen vetpot. Mijn vader kwam niet altijd zijn alimentatieverplichtingen even trouw na. En híj had al snel een nieuwe vriendin, wat het er voor mijn moeder niet makkelijker op maakte.
Ongeluk
En toen kreeg mijn vader op zijn werk een heftig ongeluk. Hij miste al 3 vingers aan zijn linkerhand en nu was de duim van diezelfde hand er door een machine afgerukt. Zelf herinner ik me van het voorval dat we met zijn allen naar het ziekenhuis togen en dat we – derhalve – gezellig uit eten gingen. Een Sinterklaasviering waarvoor ik de meest lollige surprise ooit maakte. De duim van mijn vader was namelijk ingenaaid in zijn lies (vraag me niet naar de medische details). Hij vond zichzelf enorm grappig door met zijn afgesneden vingers te wiegelen en het een nest jonge lullen te noemen. Dus dat werd zijn Sinterklaassurprise; ik had met hulp van mijn moeder een mie-nestje gevuld met condooms. Geen idee meer wat het cadeau was trouwens, maar de hilariteit was groot.
Minder hilarisch was het feit dat mijn vader toen door mijn moeder zo’n drie weken bij ons thuis verzorgd werd. Dat was al ingewikkeld, gezien de situatie. En toen besloot de een of andere buur om mijn moeder aan te geven bij de Sociale Dienst. Want zo’n uitkeringstrekker die hokt met iemand met een gewone baan, dat kan natuurlijk niet. Ongeacht de omstandigheden.
Bezwaard
Mijn moeder heeft drie maanden zonder uitkering gezeten. Mijn vader was al lang en breed vertrokken en voelde zich niet heel erg bezwaard. De buren ook niet. De Sociale Dienst wel. Ik weet niet hoe ze het gered heeft, ik neem aan dat er wel mensen waren die te hulp schoten. Ik zal zelf als kind gemekkerd hebben dat ik wéér geen nieuwe kleren kreeg. Dus mijn moeder bestelde wel eens het een en ander op rekening. Want als je kind naar de middelbare school gaat gun je het haar dat ze een beetje netjes voor de dag komt (dank je, mams!).
Dus ik groeide op met het idee dat dat normaal was. Ik was jong het huis uit en zat na een desastreuze relatie met een schuld van zo’n 3.500,- gulden. Daarna heb ik mezelf serieus herpakt, ben gaan leren en er vrij snel uitgekomen. Mijn mazzel was en is dat ik een goed stel hersens heb.
De afgrond
Maar ik kan nog altijd woest worden om types die mensen met schulden wegzetten als losers. Ja, er zijn klaplopers op de wereld (ik heb ze ook van dichtbij meegemaakt, breek me de bek niet open), maar het merendeel kan er niets aan doen. Het zijn vaak grote gebeurtenissen, zoals een scheiding of ontslag, die mensen heel snel richting de afgrond sturen. En als de incassobureaus, de overheid voorop, eenmaal aan je deur beginnen te rammelen, ben je gigantisch de klos.
Gelukkig dat daar nu eindelijk een omslag lijkt plaats te vinden. Hier en daar hoor je geluiden dat er paal en perk moet worden gesteld aan rente en boetes bij wanbetaling. Want boetes op armoede maken de situatie alleen maar erger. Van een kale kip kún je niet plukken.
