Ik dacht altijd dat mijn kinderen en kleinkinderen in een wereld zouden wonen, waarin het leven nóóit meer zou zijn zoals dat van onze grootouders in de eerste helft van de vorige eeuw. Nooit meer een leven in zo’n oorlog. Niet eens meer een leven onder directe oorlogsdreiging. Nooit meer een leven onder de donderwolken van een koude oorlog, van een mogelijke holocaust door kernwapens. We leven tenslotte in het geciviliseerde Europa, nietwaar?
Maar sinds 24 februari is alles toch weer anders dan ik dacht. Sinds die dag weet onze jeugd dat zelfs in Europa de boel gruwelijk mis kan gaan. Dat één machtsgeile man zonder geldige reden een buurland kan binnenvallen en bezetten. En dat die man ook nog eens dreigt met een armageddon, mocht iemand hem ook maar een strobreed in de weg leggen. Niets anders dan een gestoorde gek, dus? Niet bepaald een strategische schaker die zijn pionnen en paarden ter verdediging inzet, maar een oorlogsmisdadiger die een slachtoffer wil lijken; met zijn zelfverzonnen verhalen over onrecht dat ‘zijn’ volk aangedaan wordt. Over landen, die eigenlijk de zijne zijn. De parallellen met de vorige keer dat we zo’n ‘gestoorde gek’ in Europa hadden, zijn niet moeilijk te trekken.
Zie dan nog maar eens weg te kijken. Lukt je niet. Of zijn we als samenleving al zover gezonken, dat we nu rustig toekijken als een verwarde man een medeburger een pistool op de borst zet en heel hard roept dat hij op ieder moment de trekker over kan halen? Toekijken en in feite niks doen, behalve halfhartig roepen dat hij dat niet mag doen? Of nog erger, we kunnen zelfs begrijpen dat die man dat doet, omdat we dénken de voorgeschiedenis te kennen?
“Ken je geschiedenis!” Die zin werd mij laatst verwijtend en verklarend naar het hoofd geslingerd. De context: dit – alles wat er nu gebeurt – is te verklaren met de geschiedenis. Het is deel van het grotere geheel, van de transitie naar een betere wereld. Het is de verklaring waarom een gestoorde gek doet wat hij nu doet. Daar kan ik nog in meegaan, maar (beslissingen van) gekken uit de geschiedenis maken de huidige gek niet minder gestoord.
Bron: eigen foto (LB)
En ja, ik ken mijn geschiedenis. Ik weet wat de Oranjerevolutie was en waarom die plaatsvond. Wie Janoekovytsj en Joesjtsjenko waren in dit grote geheel en waardoor de opvolging door Zelensky tot stand kwam. Ik verdiep mij in de materie, pak desnoods een 1.0 encyclopedie erbij. Jij ook?
Ik weet waarom het Sovjet imperium in 1991 uit elkaar viel. Wat de NATO toen deed. Verzuimde te doen. En nu nog doet. Ik weet dat de VS dat jaar – mét goedkeuring van Gorbatsjov, nadat Hoessein in 1990 Koeweit had belaagd – Irak binnenviel en de Tweede Golfoorlog startte. Weet jij ’t ook?
Ik weet ook hoe Jeltsin daarna de invallen in 1998 (Bagdad, Operation ‘Desert Fox’) wél weer krachtig veroordeelde en nog geen twee jaar later zijn KGB protegé Poetin in ’t zadel hielp. Ik ken de nodige geschiedenis (inmiddels). Jij ook?
Als iemand tegen mij ter verklaring van deze fonkelnieuw lijkende, maar toch helemaal niet zó nieuwe oorlog, roept: “Ken je geschiedenis”, dan toont dat voor mij maar één ding aan: diegene kent de geschiedenis duidelijk totaal niet. En is ook niet werkelijk geïnteresseerd; enkel in de delen die toevallig ‘passen’. Maar inderdaad: het is maar welk geschiedenisboek je erop naslaat. In dat van Rusland zullen heel andere ‘feiten’ te lezen zijn. Ongeacht welk geschiedenisboek je erbij trekt, alle informatie laat zien dat dit zó veel groter is en zó veel meer achtergrond heeft dan je kunt bevroeden.
Maar de geschiedenis verdraaien, zodat deze in jouw verhaal past, in het verhaal dat je navolgende acties rechtvaardigt, dat is nu precies het hele euvel van deze wereld. En dan niet alleen in de niet-westerse. We gaan, in mijn bescheiden opinie, met zekerheid een keiharde tijd tegemoet. Maar de eerste stap naar ‘beter’ is altijd die van jezelf niets voorliegen, enkel en alleen omdat ‘onfeitelijkheden’ toevallig beter in jouw gewenste narratief passen. Want dát is precies datgene, wat gestoorde gekken doen.
Bron: Pixabay.com 2123685
